Thursday, August 13, 2009

रंगिन पानी

६५ कार्तिक २०
दुरुङ पानी
धमिलो पानी
कमेरे पानी
आहा…कति थरी
बागमति विष्णुमतीको जल
किनारै किनार एकहुल खातेबालकहरु।
सुरुप्प पार्छन्
तिर्खा मेटाउछन्
अली पर पाँचतारे हेाटलमा
एकहुल गाडिहरु…
ग्रिवी निब।रणको मिटिङ
ब्ालश्रम बिरुद्दको कार्यक्रम
भी.आई.पीहरुको जमघट
सुरुप्प पार्छन् रातो पानी
रंगीन जलको प्रभाव
आँखा तिर्मिराउछन्
ईद्रेणीसरी देखापर्छन् अनेकौ जलहरु…
खच्चरहरु भारी बोक्छन्
कुवा भेट्नासाथ पानी पिउछन्
धमिला कणहरुसंगै
भरियाहरु शरिर बाटै पसिना पिउछन्
निला पसिनाहरु……।

प्रभातको पुनर्जन्म

सिर्जना साहित्यको कुकुरे वैशमा एउटा हुरि नै चलेथ्यो नाम माथि उपमा थप्नेहरुको । विवश निरीह एक्ले भावुक क्षीतिज……… यस्तै-यस्तै साहित्यक उपनामहरु बीच म बम बानियासंग जन्मिएको थियो प्रभात । आफूलाई साहित्यकार देखाउन हामी छानीछानी उपनामहरु राख्थ्यौं । मैले दिनको सुरुवातको संज्ञा सगै साहित्य लेखनको सुरुवातलाई थप उज्यालो दिने प्रर्यत्न गर्नेको लागि यो फुर्को जोडँे । जिल्ला स्तरमा परिचय समेत यो उपनामले पायो । पछिपछि यी उपनामहरु कतिपय कम प्रयोग हँुदै गए भने कति त लोप भए । मलाई पनि कताकता लाज लाग्न थाल्यो आफ्नो यो उपनामदेखि । सायद मैले उसलाई हेला गरिदिएँ । पछि सुने प्रभात लोप भयो रे…………
समय बग्दै गयो । सात बर्ष भएछ प्रभात लोप भएको । लेखनमा मेरो निरन्तरता भने टुटेन । प्रकाशन गर्ने इच्छालाई थाती राखेर कविता गीत कथा र गजलहरु कोरि नै रहे । मेरो लघुकथा लेखन भने प्रकाशनको तयारीमा रहेको प्र्रेम दिवसबाट नाम परिवर्तन गरी अलपत्रेका फूलहरु मा पुगेको छ तर पाँच बर्षदेखि पेजमेकरभित्र झुन्डीरहेको छ अलपत्र परेर…………॥ हाल म लघुकथाहरु कम लेख्न थालेको छु । प्रभात जस्तै कुनै दिन यो पनि लोप हुन सक्छ र पुर्नजन्म पनि । पृथ्वीका कवि जोन किटस्ले भनेका छन्-जन्म र मृत्यु निरन्तर चलिरन्छन् । सेक्सपीयरले जीवनलाई नाटक भनेका छन् र हरेक मानवलाई पात्र बनाएका छन् । म लेखन र प्रकाशन लाइ फरक फरक आँखाले हेर्छु । लेखन एउटा नशा हो जसले सर्जकलाई स्वर्गानुभूति दिन्छ र समाज परिवर्तनमा चेतनाको बीऊ छर्छ भने प्रकाशन बढि विज्ञापन हो ।
प्रसंग बदल्छु । कतै उपनामहरुको अवशान भैरहेकोवेला कतै जन्म भैरहेको छ । केही समय अगाडि दीनदुखीको अवशान भयो । त्यसले दिपेन्द्रलाई नमीठो गरि बिझाएछ । उता सुरेश हाचेकाली भने चक्रव्यू साचेतना ( Labyrinth Conscience) संगसंगै हाचेकालीलाई स्थापित गराइसकेका छन् । हाम्रा समूहमा पनि टंक भट्टराईले विवशलाई दिक्तेलतिरै छोड्नु भयो भने धनप्रसाद सुवेदी 'श्रमीक', विष्णु आभुषण, बिमला केयरलेस रेखा क्षितिज एम.सी.सुमीत आदिले लेखिरहनु भएको छ । पारिजात, रामेश, रायन, मंजुल अरिम, निनु राल्फा समूहबाट ध्रुबतारा नै बने । लैन सिङ बाङदेल बैरागीकाइला आयमेली रमेश विकल सरुभक्त गोविन्द बहादुर मल्ल गोठाले जस्ता स्थापित नामले कता कता कुतकुत्याउदै गयो । यसमा कसैले आफ्नो नामथरको अगाडि जोड्ने गरेका छन् कसैले थरको ठाउमा भने कसैले एउटै शब्दमा उपमा मात्र लेख्ने गरेका छन् ।
यी यस्ता नामहरुको पछाडि आ आफ्नै रहस्य र कारणहरु होलान म त्यता घुस्न चाहन्न । म केवल किन आज म त्यो मरिसकेको प्रभातलाई पुनजन्म दिन जादैछु भन्ने प्रशंग जोड्न चाहन्छु । मैले गाउँ छोडेर राजधानी छिरेपछि मेरो केहि साहित्यीक तीर्खा मेट्नॆ संगतहरु पाएँ । राष्ट्रिय स्तरका भनिने स्रस्टाहरुसंग पनि राम्रै संगत भयो । कला संगीत साहित्य सबैलाई समेटेर अध्ययन गर्ने थलो रावासावा प्राज्ञिक सामाज नेपालको स्थापना डा विष्णु राईको अध्यक्षतामा गरियो । यसबाट प्राज्ञिकहरुसंगको संगत तथा संजाल बन्दै गएको छ । यो संगत र साहित्यीक उचाइ ठानेर किन्चित म प्रभात को जन्मदिन लागेको पटक्कै होइन र यो जन्मदै फेरि कुनै चमत्कार हुन्छ भनेर पनि होइन ।
खाटी कुरा यो हो कि साँकृतिक रुपान्तरणको लागि प्रतिबद्ध युवासर्जकहरुको समूहका जोशिला साथीहरु नाकीमा नदिश विशद दृश्य विपल वसन्त धु्रवसत्य कविल अन्जान माजु मार्मिका अपराजिता सर्गमाजरी आदिको सहित्यिक लगावले मलाई तानिरह्यो । तब मलाई त्यो ऐसेलुघारीमा डुल्दै गोठाला गर्दाको सम्झनाले एक झापड हान्यो ………॥ म झस्किएँ । मैले त्यो प्रभातलाई जन्माएको दिन सम्झें………। हाम्रो घरको पेटिमा घाम लाग्दा नलाग्दै यो जन्मेको थियो ५२ साल चैत्र १५ गते । मैले आफु उज्यालो भएर अरुलाई पनि दिन सकिन्छ म त्यहि दिनको सुरुवात हुँ भन्ने आफूलाई ठानेर प्रभातको न्वारन गरेंको थिए । ०५९ चैत्र २२ गते मैले यसलाई म बाट हराए । थाह छैन म के भएं तथापि मलाई यो सलामविहानी डट कम शमुहले ईस्यालु बनायो । मैले रातभर सोचे………के म पुर्नजन्म दिन सक्छु यसबेला मैले स्वर्गीय स्वप्नील स्मृति लाई सम्झें उनी एक साहित्यिक मित्र हुन उनको कविता पढिसक्दा समेत उनी जीवित हुन भन्ने थाह थिएन तर पछि थाह पाए त्यो उहाको उपनाम रहेछ । ऊ कविता सुनाइ रहेछ ………त्यसैले प्रभात (Prabhat) फेरि एकपटक जन्मिएको छ …………………………। आजैदेखि………………२०६६ साउन १२ गते बिहान ५बजेर २७ मीनेट ३३ सेकेन्ड……………। अनिश्चीतकालको लागि । Prabhat

आशा उज्यालोको

मेरो उज्यालो लिएर
साँझ गयो
म निश्तब्ध भएँ
प्रतिक्षाको फल
मलाइ सम्झाउन
एक पुल्ठो उज्यालो लिएर
गुधुली लिएर आयोम रमाए
कौवा कराउनु हुन्न
हजूआमा पाइला गन्न थाल्नुहुन्छ
डाँडाको रातो घाम हेरेर
उहाँ विलौना गर्नु हुन्छ
उहाँ पनि उदाउदो घाम नै रोज्नुहुन्छ
विहानीकै गीत गाउनुहुन्छ
बिडम्बना
प्रकृति निस्पक्ष छ ।
उज्यालो लिएर साझ जान्छ
उज्यालै लिएर विहानी आउछ
फटाह त मान्छे होकारण खुलाइराख्नु पर्दैन
प्रकृतिको उल्टो घुम्छ मान्छे
रातमा उज्यालाका कयौ
विकल्पहरु छन्
जून
तारा
र जूनकीरीहरु……॥